Tips over raambeveiligingssystemen, veiligheidsanalyses en beschermingsklasses
Natuurlijke ventilatie met geautomatiseerde ramen is handig en efficiënt. Voor elektrisch bedienbare ramen zijn echter beschermingsmaatregelen nodig overeenkomstig specifieke beschermingsklasses. Ontdek hier tips over het voltooien van risicobeoordelingen voor elektrisch bedienbare ramen en over uitgebreide raambeveiligings-systeemoplossingen.
Geautomatiseerde ramen maken gecontroleerde natuurlijke ventilatie mogelijk
Geautomatiseerde elektrisch bedienbare ramen dragen bij aan een goede binnenluchthygiëne. © Lothar Wels / GEZE GmbH
Elektrisch bedienbare ramen met gemotoriseerde aandrijvingen worden als machines beschouwd
De normale ventilatie van interne gebieden – in kantoren, scholen plaatsen van openbare samenkomsten – is een hoofdonderwerp in het alledaagse leven van veel mensen, en niet alleen sinds het begin van de coronaviruspandemie. Architecten en planners zijn geïnteresseerd in natuurlijke ventilatie met gebruik van ramen, met name als er klimaatneutrale gebouwen gecreëerd worden. Een ander belangrijk aspect is het garanderen van gezonde binnenluchthygiëne. Geautomatiseerde elektrisch bedienbare ramen zijn een uitstekende keuze in dit opzicht. Er kunnen echter, afhankelijk van de installatiesituatie, beschermingsmaatregelen nodig zijn om een veilig gebruik te garanderen.
Uitdagingen van elektrisch bedienbare ramen voor architecten en planners
Elektrisch bedienbare ramen met gemotoriseerde aandrijfeenheden voor openen en sluiten worden als machines beschouwd, en zijn daarom geclassificeerd onder de Machinerichtlijn 2006/42/EC. Het is daarom belangrijk al vroeg de individuele specificaties vast te stellen voor het elektrisch bedienbare raam in het gebouw, en te garanderen dat in alle disciplines gedurende de planning, productie en het inbedrijfstellingsproces de machine een voldoende hoog beschermingsniveau behoudt om ongevallen te voorkomen. In de Machinerichtlijn wordt bepaald dat, tijdens de inbedrijfstelling van de machine, een risicobeoordeling moet worden uitgevoerd die analyseert of een raam zich in een gevarenzone bevindt en of het risico’s oplevert – en welke veiligheidsmaatregelen geïmplementeerd moeten worden.
Een veiligheidsanalyse voltooien en het juiste raambeveiligingssysteem definiëren
Geautomatiseerde ramen zijn aan verschillende beschermingsklasses toegewezen.
Bij GEZE gebruiken wij onze veiligheidsanalyse om centrale aspecten vast te stellen die relevant zijn voor veiligheid; dit kan worden gebruikt als een richtlijn voor het uitvoeren van een risicobeoordeling overeenkomstig de Machinerichtlijn, die in heel Europa geldig is. Onze veiligheidsanalyse geeft aan hoe potentiële gevaren met betrekking tot elektrisch bedienbare ramen kunnen worden uitgesloten of beperkt, afhankelijk van de specifieke installatiesituatie en gebruikersgroep. Er worden ook potentiële technische oplossingen in beschreven voor de noodzakelijke beschermingsmaatregelen, wanneer de machine op de markt wordt gebracht en alle restrisico’s worden aangegeven.
Hoe worden beschermingsklasses vastgesteld voor geautomatiseerde ramen?
Over het algemeen wordt er rekening gehouden met drie kernelementen bij het beoordelen van het risico en het vaststellen van de veiligheid van elektrisch bedienbare ramen.
- Installatiepositie: zijn de elektrisch bedienbare ramen vrij toegankelijk of is de onderrand van de vleugel groter dan 2,5 m?
- Hoe de ruimte wordt gebruikt: maken personen die extra bescherming nodig hebben (bijv. kinderen in scholen of dagverblijven), of personen die niet geïnstrueerd kunnen worden in het veilige gebruik (zoals in plaatsen van openbare samenkomsten en winkelruimtes) regelmatig gebruik van het gebouw?
- Activering: is de bediening automatisch of handmatig, maar zonder visuele controle?
Beschermingsklasses 0 tot 4 worden vastgesteld op basis van deze factoren, samen met daaruit voortkomende beschermingsmaatregelen om het risico tot een minimum te beperken.
Gevaarlijke gebieden op elektrisch bedienbare ramen.
Welke potentiële gevaren brengen elektrisch bedienbare ramen met zich mee?
Naast het beoordelen van de structurele omstandigheden – zoals de mogelijkheid dat de vleugel valt – is het belangrijk om klem- en afschuifpunten te beoordelen op de primaire en secundaire sluitzijden van het raam die een gevarenzone zouden kunnen vormen tijdens het sluiten. Dit is in het bijzonder van belang in gebouwen zoals scholen, kleuterscholen en ziekenhuizen, en ook in gebouwen die open zijn voor het publiek, zoals plaatsen van openbare samenkomsten en winkelruimtes. Het is vooral hier van levensbelang ervoor te zorgen dat het verkeerde of onvoorzichtige gebruik van het raam niet tot letsel leidt.
Hebben alle geautomatiseerde ramen beschermingsmaatregelen nodig?
Ramen die geen deel uitmaken van een rook- en warmteafvoerinstallatie en niet voor ventilatiedoeleinden gebruikt worden, en ventilatieramen geïnstalleerd op meer dan 2,5 m hoogte krijgen beschermingsklasse 0 en hebben geen verdere beschermingsmaatregelen nodig.
Welke beschermingsklasses zijn van toepassing op ventilatieramen?
Ventilatieramen die vrij toegankelijk zijn vallen binnen een evaluatiegroep waar het ruimtegebruik en activeringstype beoordeeld worden. Beschermingsklasses 1 en 2 zijn in het bijzonder van toepassing in kantoren en woongebouwen waar gebruikers geïnstrueerd kunnen worden over veilig gebruik en daarom de potentiële gevaren kunnen beoordelen.
Gebruikersgroepen die niet geïnstrueerd kunnen worden over het veilige gebruik van de ramen, zoals het geval is in winkelcentra of plaatsen van openbare samenkomsten, en personen die niet in staat zijn tot redeneren of personen die speciale bescherming nodig hebben, zoals in kleuterscholen, resulteren in de hogere beschermingsklasses 3 en 4, samen met geautomatiseerde activering van de elektrisch bedienbare ramen, bijvoorbeeld via een gebouwbeheersysteem.
Beschermingsklasses 3 en 4 resulteren in hoge specificaties voor raambeveiliging
Raamklembescherming kan geïmplementeerd worden met het gebruik van verschillende componenten.
Mogelijke beschermingsmaatregelen om te voldoen aan beschermingsklasse 3 omvatten bijvoorbeeld het beperken van de openingsbreedte van de hoofdsluitzijde tot 200 millimeter, of het beperken van de vleugelbeweging in de sluitingsrichting tot een maximum van 5 millimeter per seconde. Raamaandrijvingen van GEZE zijn ontworpen om standaard beschermingsklasse 3 te garanderen. Als beschermingsmaatregelen compatibel met beschermingsklasse 4 noodzakelijk zijn, kunnen deze gegarandeerd worden met een dodemansbesturing met geautoriseerd gebruik.
Om complete automatisering van elektrisch bedienbare ramen te garanderen, zijn veiligheidssensoren gecombineerd met de IQ box Safety-module een beter alternatief; dit is een TÜV-geteste oplossing voor sluitzijdebeveiliging van elektrisch bedienbare ramen met contact- of contactloze sensoren voor GEZE 24V IQ windowdrive aandrijvingen.
Hoe verbetert IQ box Safety raambeveiliging voor gebruikers?
IQ box Safety zorgt ervoor dat de geautomatiseerde ventilatieramen veilig sluiten voor alle gebruikersgroepen door de klem- en afschuifpunten of hoofd- en secundaire sluitzijden te beschermen. De klembescherming stopt de sluitbeweging op betrouwbare wijze of keert deze om, als de contactloze of contactsensoren een vreemd voorwerp waarnemen. Dit betekent dat personen, handen en vingers niet beklemd kunnen raken. Vingerbeveiligingen zijn vooral belangrijk op scholen en kleuterscholen, aangezien voor kinderen geldt dat ze speciale bescherming nodig hebben.
Andere voordelen van IQ box Safety
- Maximale veiligheid bij naleving van de Machinerichtlijn
- TÜV-getest overeenkomstig EN ISO 13849-1
- Eenvoudige installatie en parametrisering via plug and play: vastklemmen, plaatsen, klaar
- De juiste oplossing voor iedere toepassing en bedrijfsmodus
- Geschikt voor natuurlijke ventilatie en voor rook- en warmteafvoerinstallaties. Alarmen krijgen voorrang in het geval van een noodsituatie
- 4 pregeconfigureerde sensoringangen voor veiligheidsschakelstrips en optische sensoren – flexibele combinaties overeenkomstig de raamspecificaties
Met IQ box Safety kunnen wij een geschikte oplossing bieden voor veel verschillende specificaties voor automatische ramen – zelfs voor de hoogste veiligheidsspecificaties van beschermingsklasse 4.
Dr. Dominik Landerer, GEZE Product ManagerWelke voordelen biedt IQ box Safety vergeleken met andere raambeveiligingsproducten?
Als TÜV-geteste oplossing voldoet IQ box Safety aan de norm EN ISO 13849-1 en -2. Het is geschikt voor toepassingen op het gebied van natuurlijke ventilatie, alsmede voor rook- en warmteafvoerinstallaties (SHEV) met een ventilatiefunctie. De doprailmodule met plugin-klemmen en vier pregeconfigureerde sensoringangen voor veiligheidsschakelstrips en contactloze sensoren maakt een snelle, eenvoudige inbedrijfstelling van het gehele systeem mogelijk, en zorgt voor hoge flexibiliteit en creatieve vrijheid bij het ontwerpen van ramen met ventilatie- en rook- en warmteafvoerinstallatie.
Met de IQ box Safety bieden wij planners, installatiebedrijven en operators een alomvattende oplossing uit een enkele bron, en garanderen daarbij een veilig gebruik van veel verschillende raamtypes, waaronder voor beschermingsklasse 4.
In de nabije toekomst leven en werken wij in klimaatneutrale gebouwen. Natuurlijke ventilatie met behulp van elektrisch bedienbare ramen kan een bouwsteen zijn om dit doel te bereiken, en wordt steeds belangrijker voor architecten en planners.
Dr. Dominik Landerer, GEZE Product ManagerVooruitziende ventilatieconcepten voor leefbare gebouwen
Het is ons doel de ontwikkeling van leefbare gebouwen te bevorderen. Wij doen dit door middel van innovatieve producten die helpen om zowel veiligheid en netwerken met gebouwtechniek te verbeteren, om natuurlijke ventilatieconcepten in gebouwen te implementeren. Wij fungeren als partner voor architecten en planners, met het verstrekken van advies in een vroeg stadium voor opties voor natuurlijke ventilatie, relevante veiligheidsaspecten voor elektrisch bedienbare ramen en alle dientengevolge noodzakelijke beschermingsmaatregelen. Wij treden ook op als deskundige voor onze klanten bij het ontwikkelen van alternatieve oplossingen om veiligheidsrisico's in de beginfases te voorkomen.
Onze projectadviseurs zijn beschikbaar in heel Duitsland, voor het leveren van gebouwspecifiek advies voor al onze producten, en het werken met planners om potentiële oplossingen voor individuele kwesties te ontwikkelen.
Wij bij GEZE streven ernaar architecten en planners maximale plannings- en creatieve vrijheid te bieden, en helpen de kwaliteit van leven en comfort in gebouwen te verbeteren dankzij het veilige gebruik van geautomatiseerde ramen.
Dr. Dominik Landerer, GEZE Product Manager
